آیا مکمل های ویتامین باعث بهبود سلامت میشوند؟
مردم آمریکا سالانه میلیاردها دلار صرف مکمل های غذایی میکنند. آیا این مکمل ها واقعا برای سلامت مفید هستند؟
ویتا در لاتین به معنای “زندگی” است و ویتامین ها برای زندگی ضروری هستند. سازمان بهداشت جهانی آنها را «عصای جادویی» مینامد که بدن برای سنتز آنزیمها، هورمونها و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار میدهد. بدن قادر به تولید همه ویتامین ها نیست و باید آنها را از منابع بیرونی (معمولاً غذا) دریافت کند. اما آیا بسیاری از قرص ها فواید مشابهی برای سلامتی دارند؟
انسان برای زنده ماندن به 13 ویتامین نیاز دارد. ویتامینها که به آنها «ریز مغذیها» نیز گفته میشود، زیرا به مقادیر بسیار کمی نیاز هستند، میتوانند در دو دسته دستهبندی شوند. مواردی هستند که در چربی حل می شوند مانند A، D، E و K و در صورت مصرف بیش از حد در بدن تجمع می یابند. مواردی هم هستند که در آب حل میشوند مانند C و B که به راحتی دفع می شوند. کسانی که مقادیر زیادی ویتامین C و ریبوفلاوین (B2) مصرف می کنند شاهد این خاصیت هستند. (ادرار آنها زرد روشن یا نارنجی است.)
به گفته سوزان تیلور ماین، استاد بخش اپیدمیولوژی بیماری های مزمن دانشکده بهداشت عمومی ییل، بهترین راه برای دریافت ویتامین ها از طریق غذا است، نه قرص های ویتامین. او میگوید، مشکل اصلی مکملها این است که ویتامینها را خارج از بافت تولید میکنند. ویتامینهای موجود در میوهها، سبزیجات و سایر غذاها همراه با هزاران فیتوکمیکال دیگر یا مواد مغذی گیاهی هستند که برای زندگی ضروری نیستند، اما ممکن است از سرطان، بیماریهای قلبی عروقی، بیماری آلزایمر و سایر بیماریهای مزمن محافظت کنند. کاروتنوئیدهای موجود در هویج و گوجه فرنگی، ایزوتیوسیانات ها در کلم بروکلی و کلم، و فلاونوئیدهای موجود در سویا، کاکائو و شراب قرمز تنها چند نمونه هستند.
ماین توضیح می دهد که اثر ترکیبی همه این ویتامین ها و مواد شیمیایی گیاهی از مصرف تنها یک ماده مغذی قوی تر است. به عنوان مثال، لیکوپن – کاروتنوئیدی که به گوجهفرنگیها رنگ قرمز میدهد – با خطر کمتر سرطان پروستات مرتبط است و باعث میشود بسیاری از سازندگان مکملها به سرعت به سمت تولید این ماده بروند. اما تحقیقات نشان میدهد که مصرف آن بهصورت مکمل، فوایدی مشابه خوردن گوجهفرنگی یا محصولات گوجهفرنگی مانند سس پاستا و سس کچاپ که بخشی از یکپارچگی شیمیایی گوجهفرنگی را حفظ میکنند، ندارد.
رژیم غذایی سالم بسیار مهم است، اما آیا باید از مکمل ها هم استفاده نمود؟ میر استمپفر، استاد تغذیه و اپیدمیولوژی در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد در بوستون، توصیه میکند که بزرگسالان سالم اگر زیاد در معرض نور خورشید قرار نمیگیرند، باید از مولتی ویتامین و ویتامین D اضافی استفاده کنند. او می گوید که مصرف بیشتر از مقدار توصیه شده روزانه (RDA) از ویتامین های خاص ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن را کاهش دهد. به عنوان مثال، تحقیقات Stampfer نشان میدهد که مردان و زنانی که برای سالها مکمل ویتامین E مصرف میکنند، خطر کمتری برای بیماری قلبی دارند. استمپفر توضیح میدهد: «شواهد مفید ضعیف است»، اما «شواهد خوبی برای عدم ضرر» نیز وجود دارد که با مصرف 200، 400 یا حتی 600 IUs (واحد بینالمللی) در روز در ارتباط است. (میزان RDA برای ویتامین E 22.5 واحد بین المللی یا 15 میلی گرم برای مردان و زنان است.)
ماین مخالف این موضوع است و به یک متاآنالیز اخیر اشاره می کند که نشان می دهد مکمل ویتامین E مرگ و میر را به هر علتی افزایش می دهد. او میگوید: «ما میتوانیم بحث کنیم که آیا این تجزیه و تحلیل نشان میدهد که مکملهای ویتامین E مضر هستند یا خیر، اما «مطمئناً جایی نشان داده نشده که فایدهای دارند». ماین معتقد است به استثنای ویتامین D، نیازی به مصرف بیشتر از RDA ویتامین ها نیست. در واقع، شواهد زیادی وجود دارند که نشان می دهند مصرف بیش از حد برخی ریزمغذی ها مضر است.
استمپفر اذعان دارد که مصرف بیش از حد برخی ویتامین ها می تواند خطرناک باشد. او میگوید: «متداولترین موردی که باید به آن توجه کرد، ویتامین A از پیش ساخته شده است. سعی کنید از رتینول، رتینیل پالمیتات و رتینیل استات استفاده نکنید، زیرا ممکن است خطر شکستگی لگن و برخی از نقایص مادرزادی را در صورت مصرف بیش از 10000 IU افزایش دهند.
اما Mayne و Stampfer هر دو موافق هستند که آزمایشهای بالینی تصادفیسازی بیشتری برای تعیین اثرات سلامت مکملهای ویتامین مورد نیاز است – و اینکه چنین مکملهایی برای افراد خاص حیاتی هستند. ماین توضیح می دهد که بسیاری از آفریقایی-آمریکایی ها و افرادی که در مناطق محروم از آفتاب زندگی می کنند، کمبود ویتامین D دارند و می توانند از مکمل ها بهره مند شوند. زنان باردار و حتی زنانی که ممکن است بخواهند باردار شوند، باید از مکملهای اسید فولیک استفاده کنند تا از نقصهای مادرزادی جدی در نوزادانشان جلوگیری شود. روبرتا اندینگ، سخنگوی انجمن رژیم غذایی آمریکا می گوید: افراد بالای 50 سال می توانند از مکمل B12 بهره مند شوند زیرا جذب این ویتامین در دستگاه گوارش با افزایش سن کارایی کمتری پیدا می کند. وفائی فوزی، استاد تغذیه و اپیدمیولوژی در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد می گوید: در نهایت، بیماران HIV مثبت باید برای تقویت ایمنی و کاهش سرعت پیشرفت بیماری مولتی ویتامین مصرف کنند.
ماین میگوید: از قضا، افرادی که به احتمال زیاد مکملهای ویتامین را مصرف میکنند، افرادی هستند که کمترین نیاز به آنها را دارند. افراد مرفه و آگاه به سلامت سریعتر از هر کسی از مکمل ها استفاده میکنند. او می گوید استفاده از این مکمل ها ممکن است برای آنها هیچ فایده ای نداشته باشد و به آنها آسیب برساند. اندینگ با این صحبت موافق است و میگوید: “اگر خوب غذا می خورید، احتمالاً به مولتی ویتامین نیاز ندارید.”
از سوی دیگر، استمپفر که خود مکمل ویتامین مصرف می کند، خاطرنشان می کند: “اگر اشتباه کرده باشم پس فقط چند دلاری هدر دادم. ولی اگر حق با من باشد پس توانسته ام خطر ابتلا به چند بیماری را کاهش دهم.”
مردم آمریکا سالانه میلیاردها دلار صرف مکمل های غذایی میکنند. آیا این مکمل ها واقعا برای سلامت مفید هستند؟
ویتا در لاتین به معنای “زندگی” است و ویتامین ها برای زندگی ضروری هستند. سازمان بهداشت جهانی آنها را «عصای جادویی» مینامد که بدن برای سنتز آنزیمها، هورمونها و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار میدهد. بدن قادر به تولید همه ویتامین ها نیست و باید آنها را از منابع بیرونی (معمولاً غذا) دریافت کند. اما آیا بسیاری از قرص ها فواید مشابهی برای سلامتی دارند؟
انسان برای زنده ماندن به 13 ویتامین نیاز دارد. ویتامینها که به آنها «ریز مغذیها» نیز گفته میشود، زیرا به مقادیر بسیار کمی نیاز هستند، میتوانند در دو دسته دستهبندی شوند. مواردی هستند که در چربی حل می شوند مانند A، D، E و K و در صورت مصرف بیش از حد در بدن تجمع می یابند. مواردی هم هستند که در آب حل میشوند مانند C و B که به راحتی دفع می شوند. کسانی که مقادیر زیادی ویتامین C و ریبوفلاوین (B2) مصرف می کنند شاهد این خاصیت هستند. (ادرار آنها زرد روشن یا نارنجی است.)
به گفته سوزان تیلور ماین، استاد بخش اپیدمیولوژی بیماری های مزمن دانشکده بهداشت عمومی ییل، بهترین راه برای دریافت ویتامین ها از طریق غذا است، نه قرص های ویتامین. او میگوید، مشکل اصلی مکملها این است که ویتامینها را خارج از بافت تولید میکنند. ویتامینهای موجود در میوهها، سبزیجات و سایر غذاها همراه با هزاران فیتوکمیکال دیگر یا مواد مغذی گیاهی هستند که برای زندگی ضروری نیستند، اما ممکن است از سرطان، بیماریهای قلبی عروقی، بیماری آلزایمر و سایر بیماریهای مزمن محافظت کنند. کاروتنوئیدهای موجود در هویج و گوجه فرنگی، ایزوتیوسیانات ها در کلم بروکلی و کلم، و فلاونوئیدهای موجود در سویا، کاکائو و شراب قرمز تنها چند نمونه هستند.
ماین توضیح می دهد که اثر ترکیبی همه این ویتامین ها و مواد شیمیایی گیاهی از مصرف تنها یک ماده مغذی قوی تر است. به عنوان مثال، لیکوپن – کاروتنوئیدی که به گوجهفرنگیها رنگ قرمز میدهد – با خطر کمتر سرطان پروستات مرتبط است و باعث میشود بسیاری از سازندگان مکملها به سرعت به سمت تولید این ماده بروند. اما تحقیقات نشان میدهد که مصرف آن بهصورت مکمل، فوایدی مشابه خوردن گوجهفرنگی یا محصولات گوجهفرنگی مانند سس پاستا و سس کچاپ که بخشی از یکپارچگی شیمیایی گوجهفرنگی را حفظ میکنند، ندارد.
رژیم غذایی سالم بسیار مهم است، اما آیا باید از مکمل ها هم استفاده نمود؟ میر استمپفر، استاد تغذیه و اپیدمیولوژی در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد در بوستون، توصیه میکند که بزرگسالان سالم اگر زیاد در معرض نور خورشید قرار نمیگیرند، باید از مولتی ویتامین و ویتامین D اضافی استفاده کنند. او می گوید که مصرف بیشتر از مقدار توصیه شده روزانه (RDA) از ویتامین های خاص ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن را کاهش دهد. به عنوان مثال، تحقیقات Stampfer نشان میدهد که مردان و زنانی که برای سالها مکمل ویتامین E مصرف میکنند، خطر کمتری برای بیماری قلبی دارند. استمپفر توضیح میدهد: «شواهد مفید ضعیف است»، اما «شواهد خوبی برای عدم ضرر» نیز وجود دارد که با مصرف 200، 400 یا حتی 600 IUs (واحد بینالمللی) در روز در ارتباط است. (میزان RDA برای ویتامین E 22.5 واحد بین المللی یا 15 میلی گرم برای مردان و زنان است.)
ماین مخالف این موضوع است و به یک متاآنالیز اخیر اشاره می کند که نشان می دهد مکمل ویتامین E مرگ و میر را به هر علتی افزایش می دهد. او میگوید: «ما میتوانیم بحث کنیم که آیا این تجزیه و تحلیل نشان میدهد که مکملهای ویتامین E مضر هستند یا خیر، اما «مطمئناً جایی نشان داده نشده که فایدهای دارند». ماین معتقد است به استثنای ویتامین D، نیازی به مصرف بیشتر از RDA ویتامین ها نیست. در واقع، شواهد زیادی وجود دارند که نشان می دهند مصرف بیش از حد برخی ریزمغذی ها مضر است.
استمپفر اذعان دارد که مصرف بیش از حد برخی ویتامین ها می تواند خطرناک باشد. او میگوید: «متداولترین موردی که باید به آن توجه کرد، ویتامین A از پیش ساخته شده است. سعی کنید از رتینول، رتینیل پالمیتات و رتینیل استات استفاده نکنید، زیرا ممکن است خطر شکستگی لگن و برخی از نقایص مادرزادی را در صورت مصرف بیش از 10000 IU افزایش دهند.
اما Mayne و Stampfer هر دو موافق هستند که آزمایشهای بالینی تصادفیسازی بیشتری برای تعیین اثرات سلامت مکملهای ویتامین مورد نیاز است – و اینکه چنین مکملهایی برای افراد خاص حیاتی هستند. ماین توضیح می دهد که بسیاری از آفریقایی-آمریکایی ها و افرادی که در مناطق محروم از آفتاب زندگی می کنند، کمبود ویتامین D دارند و می توانند از مکمل ها بهره مند شوند. زنان باردار و حتی زنانی که ممکن است بخواهند باردار شوند، باید از مکملهای اسید فولیک استفاده کنند تا از نقصهای مادرزادی جدی در نوزادانشان جلوگیری شود. روبرتا اندینگ، سخنگوی انجمن رژیم غذایی آمریکا می گوید: افراد بالای 50 سال می توانند از مکمل B12 بهره مند شوند زیرا جذب این ویتامین در دستگاه گوارش با افزایش سن کارایی کمتری پیدا می کند. وفائی فوزی، استاد تغذیه و اپیدمیولوژی در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد می گوید: در نهایت، بیماران HIV مثبت باید برای تقویت ایمنی و کاهش سرعت پیشرفت بیماری مولتی ویتامین مصرف کنند.
ماین میگوید: از قضا، افرادی که به احتمال زیاد مکملهای ویتامین را مصرف میکنند، افرادی هستند که کمترین نیاز به آنها را دارند. افراد مرفه و آگاه به سلامت سریعتر از هر کسی از مکمل ها استفاده میکنند. او می گوید استفاده از این مکمل ها ممکن است برای آنها هیچ فایده ای نداشته باشد و به آنها آسیب برساند. اندینگ با این صحبت موافق است و میگوید: “اگر خوب غذا می خورید، احتمالاً به مولتی ویتامین نیاز ندارید.”
از سوی دیگر، استمپفر که خود مکمل ویتامین مصرف می کند، خاطرنشان می کند: “اگر اشتباه کرده باشم پس فقط چند دلاری هدر دادم. ولی اگر حق با من باشد پس توانسته ام خطر ابتلا به چند بیماری را کاهش دهم.”
منبع: Scientific American
۱۷ می ۲۰۰۷