حتما شده که برید خرید و خوراکی‌هایی بخرید که اصلا نیاز نداشتید یا از برندی بخرید که قبلا امتحانش نکردید ولی نوشته‌ی روی لیبلش شما رو جذب کرد.

لیبل‌های روی محصولات و تبلیغاتشون نقش تعیین کننده‌ای در میزان خرید ما دارن.

اما ما واقعا در مورد غذایی که می‌خوریم می‌دونیم؟

آیا اطلاع درستی از محتوای غذامون داریم؟

لیبل‌ها و تبلیغات چطور ما رو نسبت به این غذاها ترغیب می‌کنن؟

تو این مطلب همراه ما باشید تا کمی بیشتر در مورد غذایی که می‌خوریم بدونیم.

این مطلب پنجمین بخش از مینی سریز پروفسور اسپکتره. در این مینی سریز به تحقیقات و یافته‌های پروفسور اسپکتر پرداختیم. کسی که یکی از برترین محقیقن دنیا در زمینه سلامته و نتایج کارهاش باعث شده افراد زیادی بدون دارو یا با مصرف کمترین دارو سلامتی خودشون رو بدست بیارن. 

ما روزمون رو چطور شروع می‌کنیم؟ 

معمولا در سفره‌ها برای صبحانه نون، پنیر، مربا، کره، شکر، شکلات صبحانه و چیزهایی شبیه به این‌ها وجود داره. در کنارش میشه به انواع آبمیوه‌های شرکتی، شیرهای کم چرب و حتی غلات صبحانه هم اشاره کرد. 

شاید در نگاه اول خوردن تمام این غذاها خیلی خوب و مفید به نظر بیاد ولی بیاید یک باره دیگه با دقت نگاه کنیم. اکثر خوراکی‌هایی که ما برای صبحانه می‌خوریم، غذاهای فوق فراوری شده هستن. یعنی برای ساختشون بیشتر از دو نوع ماده‌ی غیر طبیعی و شیمیایی استفاده شده که ماده نگهدارنده تنها یکی از این مواده. 

شیرهای کم چربی که با اشتیاق و اطمینان کامل خریداری می‌کنیم، آبمیوه‌های خوشمزه‌ای که به اسم طبیعی انتخاب می‌کنیم، کره‌های حیوانی و از اون بدتر کره‌های گیاهی یا مارگارین، غلات صبحانه، شکلات‌های صبحانه که پر از مواد فراروری شده‌س و… همه‌شون جزوه غذاهای فراوری شده هستن و ما اون‌ها رو اکثر روزها به عنوان یک وعده‌ی مهم غذایی می‌خوریم.

حتی پنیرهایی که در بازار وجود دارند اکثرا از این دسته هستن و کافیه از روی لیبل مواد تشکیل دهنده‌شون رو بخونید. مخصوصا پنیرهایی که خالص نیستن مثل انواع پنیرهای طعم‌دار، پنیرهای خامه‌ای و …

در ادامه‌ی روز یکی یکی میان وعده‌ها رو هم شروع می‌کنیم. البته این‌ طبیعیه چون با خوردن چنین صبحانه‌ای کمتر از دو ساعت بعد دوباره گشنه‌مون میشه. اونجاست که بیسکوییت رو از کشو در میاریم و یه چایی بیسکوییت باحال ردیف می‌کنیم. در حین کار بدون اینکه زیاد حواسمون باشه انواع تنقلات مثل شکلات، پاستیل، چیپس و … رو هم به لیست خوراکی‌های مصرف شده اضافه می‌کنیم.

موقع ناهار هم که میشه بسته به موقعیت و وقتی که داریم غذاهای مضر متفاوتی می‌خوریم. غذاهای مثلا خونگی و بیرون بر به یک شکل و غذاهای فست فودی هم به شکل دیگه به حساب مایکروبایم روده‌مون میرسن.

جالب اینجاست با خوردن این طیف غذایی از صبح تا وقتی که کارمون تموم میشه همیشه احساس خستگی و بی‌حالی هم داریم. در مورد این موضوع با جزئیات در اپیزودهایی که مربوط به سبک زندگی و رژیم غذایی بوده صبحت کردیم و دلایلش رو توضیح دادیم ولی به طور خلاصه این روند به خاطر آسیب زدن ما به مایکروبایم از طریق انواع غذاهایی که می‌خوریم اتفاق میفته.

غذاهایی که می‌خوریم به فاکتورهای زیادی مثل وقت، سلیقه، باورها و چیزهایی اینچنینی بستگی داره. همه‌ی ما باتوجه به این فاکتورها غذایی که فکر می‌کنیم برامون بهتر هست رو انتخاب می‌کنیم و می‌خوریم. به خاطر خیلی از باورهای غلط افراد نمی‌تونن انتخاب درستی در نوع غذایی که می‌خورن داشته باشن ولی این روند می‌تونه اصلاح بشه. 

بیشتر غذاهایی که می‌خوریم بسته به باورهامون داره. مثلا باتوجه به تبلیغات و ذهنیتی که داریم، خوردن شیر کم چرب، ماست کم چرب و کلا هر ماده لبنی که روش نوشته باشه کم چرب بهتره و ما با خوردنش حس بهتری داریم. در صورتی که این مواد لبنی کم چرب شده کلی ماده افزودنی دارن.

خودمون رو با خوردن مایونز کم چرب، سس کم چرب، نوشابه بدون قند و غذاهای اینچنینی گول می‌زنیم در صورتی که تمام این غذاها مواد مضر دارن اما مغزمون بهمون میگه اینا مشکلی ندارن و سالم‌ترن. 

بدن و مغزمون در تعامل کامل هستن. اگه مغزمون باور داشته باشه که غذایی برامون مفید یا مضره، اون غذا واقعا همون تاثیر رو روی بدن‌مون می‌ذاره. حداقل در کوتاه مدت این اتفاق میفته. 

ما سعی ‌می‌کنیم نسبت به ریسک یک رویکرد منطقی داشته باشیم. اما این منطق کاملا تحت تاثیر رسانه و باورهای غلطیه که در ما نهفته شده. 

اکثر ما به خاطر این ذهنیت‌ها ضرر یکسری غذاها رو بیش از حد نیاز بزرگ می‌کنیم مثلا شیر پرچرب، خوردن بیش از یک تخم مرغ در روز، لاکتوز، گلوتن، پنیر‌های پاستوریز نشده و… 

در مقابل ضرر یکسری غذاها رو نمی‌بینیم یا زیاد بهشون اهمیت نمی‌دیم چیزهایی مثل شیرین‌ کننده‌های مصنوعی، وجود انواع آفت کش‌ها در میوه‌ها و سبزیجات، آنتی بیوتیک موجود در دام و طیور کارخانه‌ای، خوردن میان وعده‌های ناسالم و فوق فراوری شده و…

به طور چشمگیری مصرف ویتامین رو خوب می‌دونیم و اصلا خطرات احتمالی هر چیزی که روش  نوشته باشه مکمل سلامتی رو نمی‌بینیم. چیزهایی مثل انواع مکمل‌های غذایی و دارویی. 

خیلی‌ها به خاطر خطر سقوط و ریسکی که در سفرهای هوایی وجود داره سوار هواپیما نمیشن. باتوجه به آمار هر ۱۱ ساعت رانندگی به اندازه یک ساعت سفر هوایی با هلیکوپتر خطر مرگ داره.

اینطوریه که ما با یک ذهنیت بعضی چیزها را برای خودمون دست بالا می‌گیریم و بعضی چیزهایی که واقعا خطرناک هستن رو اصلا نمی‌بینیم.

مثلا یکم نمک اضافه کردن به غذا مگه به چقدر ضرر داره؟ خوردن یه دونات با قهوه اونم قبل خواب به کجا می‌رسه؟ هر شب کمی نوشیدنی الکی خوردن مگه منو می‌کشه؟ هر چند روز یک بار یه وعده فست فود خوردن که منو اذیت نمی‌کنه.

تمام این باورها باعث میشن بدون در نظر گرفتن ریسک‌های واقعی، سبک زندگی نامناسبی رو انتخاب کنیم و سلامت خودمون رو به خطر بندازیم. مثلا هیچ میزان مناسبی از نوشیدن الکل وجود نداره و این نوشیدنی به مرور زمان باعث انواع التهاب درونی و در نتیجه بیماری‌های جدی میشه.

اکثر این باورها یا میل ما به خوردن بعضی از این غذاها بر می‌گرده به تبلیغاتی که در مورد اون‌ها انجام میشه. به عنوان مثال وقتی وارد سوپر مارکت‌ها میشین، کلی روغن سرخ کردنی می‌بینید که روی لیبل‌شون عکسی از یه مزرعه‌ی زیبا و سرسبزه یا در تبلیغات تلویزیونی خانواده‌ای رو می‌بینیم که با مصرف این روغن چقدر شاد و سلامت هستن. 

اگر خودمون هم نخوایم، با دیدن این تصاویر و تبلیغات به طور ناخودآگاه وجه سمی و غیر طبیعی بودن این مواد رو نادیده می‌گیریم. چون این تصاویر یک دیدگاهی رو ترویج میدن که این مواد غذایی طبیعی هستن. هرچند که برای تولیدشون از انواع و اقسام مواد شیمیایی مضر که تنها یکی‌ش مواد نگهدارنده هست استفاده میشه. 

حالا به این تصاویر باید عناوین جذاب و غیر واقعی مثل سرشار از ویتامین، کم چرب، همراه با ویتامین بی، سی و دی، بدون قند، همراه با قند طبیعی و کلی عنوان جذاب دیگه اضافه کرد. با دیدن این تبلیغات و لیبل‌ها، خیلی قبل‌تر از دست زدن به این غذاها یا امتحان کردنشون، یک ذهنیت مثبت و نامعقول به اون‌ها داریم.

به همین خاطر هم با اینکه می‌دونیم انواع روغن برامون ضرر داره با این حال اون‌ها رو می‌خریم. وقتی هم می‌خوایم اون‌ها رو بخریم بدون اینکه به این موضوع توجه کنیم در ناخودآگاه به خودمون میگیم: من که می‌دونم این روغن ضرر داره، می‌دونم به هیچ عنوان طبیعی نیست، حالا اونی رو بردارم که روش نوشته همراه با ویتامین فلان یا زیرو ترانس.

با پیشرفت علم پزشکی،‌ در دسترس بودن اطلاعات بروز و فعالیت گرو‌ه‌هایی که می‌خوان این اطلاعات بروز رو به شما برسونن، شرکت‌های تولید غذا هم به سمتی میرن و تبلیغ می‌کنن که شما رو به طبیعی بودن غذاهاشون ترغیب کنن. برای همین تا ۲۰ سال پیش روی بسته بندی روغن‌ها ارزش افزوده‌ای مثل ویتامین یا زیرو ترانس بودن رو نمی‌دیدید ولی الان که اکثرا اطلاعاتی در مورد تاثیر ویتامین دارن یا می‌دونن روغن ترانس چیه، داشتن ویتامین و نداشتن ترانس ارزشیه که باعث جذب خریدار میشه.

معضل لیبل‌های غذا چیزیه که ما بهش توجه نمی‌کنیم. در اکثر مواقع ما عملا لیبل رو می‌خریم. یعنی بدون در نظر گرفتن خود اون ماده‌ی غذایی، فقط به بسته بندی و چیزهایی که روش نوشته توجه می‌کنیم و اگه اون تبلیغ بتونه ما رو جذب کنه ما هم اون غذا رو می‌خریم. در سراسر دنیا از این روش استفاده می‌کنن تا فروش محصولات رو بیشتر و بیشتر کنن. مثلا روغن زیتون‌هایی رو می‌بینید که نوشته تولید ایتالیا اما تنها یک درصد از کل بطری روغن زیتون ایتالیاییه و بقیه‌ش روغن معمولی و طعم دهنده‌س. لیبل این روغن دروغ نگفته و این روغن ایتالیاییه اما حقیقت رو هم که شامل روغن‌های دیگه‌س بهتون نمیگه.

برای همین هم هست که مهمه در خرید مواد غذایی در وهله‌ی اول به خود غذا و چیزی که قراره بخوریم دقت کنید و صرفا به لیبل و چیزهایی که روش نوشته توجه نکنید. البته این نکته رو بارها در پادکست‌مون مطرح کردیم که سعی کنید تا جای ممکن از غذاهای کارخانه‌ای دوری کنید. چون این غذاها فوق فراوری شده هستن و حداقل ۳ نوع ماده‌ی شیمیایی در اون‌ها به کار رفته.

لینک منبع